تفاوت قانون کار بین کارگری و کارمندی

کارگران کسانی هستند که مانند مهندس، کارگر ساده و … دارای حرفه فنی و یدی می باشند، و فرق آن ها با کارمندان در این است که کار کارمندان یدی و فنی نمی باشد، بلکه به صورت فکری کار می کنند و دارای دفتر، محاسبه و مانند آن می باشند. کارمندان فقط از نظر حقوقی و بر اساس قانون کار، جزء کارگران می باشند. این تفاوت بین کارگران و کارمندان از نظر مفهوم کاری، حقوق، مزایا و بیمه متفاوت می باشد.

به عنوان مثال، در یک کارخانه تولیدی، اشخاصی که در خط تولید مشغول به کار می باشند و کار یدی انجام می دهند، کارگران می باشند و اشخاصی که در بخش اداری همان کارخانه مد نظر و پشت میز مشغول به کار می باشند، جزء کارمندان به حساب می آیند. به طور کلی شاغلان در کشور دو دسته کارگر و کارمند می باشند و کارمندان از قانون مدیریت کشوری و کارگران از قانون کار تبعیت می کنند. قوانین این دو گروه تا حدودی با هم فرق می کند.
کارمند:
کارمند شخصی است که به صورت تمام وقت و یا پاره وقت در یک شرکت و یا یک سازمان دولتی، پشت میز، مشغول به فعالیت می باشند و حقوق ثابتی در ماه دریافت می کنند. کارمندان نمی توانند برای صلاحیت در جهت استخدام رسمی با رئیس سازمان مربوطه توافق کنند و یا قرارداد برگزار نشدن دوره آزمایشی برای کارمندی تنظیم کنند.

بر اساس قانون کشوری کارمندان به سه دسته تقسیم می شوند:

1- کارمند رسمی:

کارمندان استخدام رسمی، به وسیله حکم رسمی برای یکی از پست های سازمانی، وزارت خانه ای، موسسه دولتی و … بر اساس قانون استخدام کشوری مشغول به کار می باشند.

کارمندان رسمی مشمول قانون استخدام کشوری و قانون مدیریت خدمات کشوری می باشند و قبل از استخدام رسمی، دوره ای را به صورت آزمایشی مشغول به کار می شوند. این کارمندان بعد از گذراندن دوره آزمایشی با توجه به شرایط ذیل استخدام رسمی می شوند.

داشتن لیاقت، کاردانی، روحیه خدمت به مردم، نوآوری و رعایت نظم و انضباط اداری
گذراندن دوره های آزمایشی مخصوص و کسب امتیاز
گزینش تایید شده
2- کارمند پیمانی:

اگر چنانچه کارمندان بعد از گذراندن دوره آزمایشی، شرایط لازم را به دست نیاورند، یک مهلت دو ساله به آن ها داده می شود، تا بتوانند شرایط لازم را به دست آورند. در طول این مدت این کارمندان به صورت پیمانی مشغول به کار می شوند.

این کارمندان پیمانی، به وسیله قرارداد موقت و برای مدت زمان مشخصی مشغول به کار می شوند. از نظر قانون این کارمندان مشمول آیین نامه استخدام پیمانی می باشند و در صورت کسب نتایج مطلوب عملکرد آن ها، قرارداد پیمانی آن ها مجددا، تمدید می شود.

3- کارمند قراردادی:

گروهی از کارکنان که در دستگاه های اداری کارهای مربوط به خدمات را انجام می دهند و این کارکنان به صورت قراردادی و از نظر بیمه و قانون کار مشمول قانون تامین اجتماعی می باشند.
کارگر:
زمانی که یک شخص خصوصی برای یک شخص خصوصی دیگر، حقیقی و یا حقوقی و نه برای دولت کار کند، قوانین مرتبط با کارمندان دولت برای ان ها حاکم نمی باشد و مشمول شرایط قانون کار می باشند. به طور کلی، بر اساس ماده 2 قانون کار و امور اجتماعی، کارگر از نظر قانون، شخصی می باشد که به درخواست کارفرما در برابر مزد و حقوق کار می کند.

در استخدام به صورت رسمی، شرایط و ضوابط قرارداد، به وسیله طرفین مشخص می شود و به وسیله آن ها مورد تایید قرار می گیرد. قرارداد میان کارگر و کارفرما تا زمانی که، این روابط ذکر شده در قرارداد بر خلاف قانون وزارت کار نباشد معتبر است.

به همین منظور، وزارت کار و امور اجتماعی، هر ساله مبلغی را به عنوان قانون کار برای مصلحت اجتماعی و حمایت از حقوق کارگران مشخص می کند تا کارفرمایان از این قانون حمایت کنند.
سیدگی به شکایت کارمندان استخدامی:

اگر چنانچه، کارمندان رسمی دولت به ساعات کاری، مرخصی ها و یا هر امتیاز دیگری در چهارچوب قوانین استخدامی کشوری باشد، اعتراضی داشته باشند، می توانند به دیوان عدالت اداری، طرح شکایت خود را مطرح کنند. زیرا یکی از موارد شکایت به این دیوان، شکایت کارمندان رسمی دولت می باشد.

رسیدگی به شکایت های کارگری:

اگر چنانچه، کارگران نسبت به شرایط کاری خود دارای اعتراض و شکایتی باشند، با مراجعه به هیات تشخیص و این هیات مرجع بدوی می باشد و در صورت تجدید نظر خواهی رای صادر شده این هیات، می توانند به هیات حل اختلاف کار مراجعه کنند. این دو مرجع، مسئول رسیدگی به طرح شکایت مربوط به کارگران زن و مرد می باشد.