سیستم رتبه بندی EPC

سیستم رتبه بندی یکی از سیستم های اعتبار دهی به شرکت ها و نهاد های مختلف می باشد که در این خصوص برای سنجش صلاحیت و توانایی آنها می توان از این سیستم استفاده نمود.

سیستم رتبه بندی EPC:
سیستم رتبه بندی EPC، به نوعی از قرارداد گفته می شود که در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد و بر اساس آن تولید کننده تعهد می کند که تمامی فعالیت های زیر را انجام دهند و سپس آنها را به مصرف کننده تحویل نمایند. فعالیت هایی از جمله:

طراحی
تدارکات
ساخت
اجرا
این گونه قرارداد ها با واژه کلید در دست (turnkey) نیز معرفی می شوند که در آن، صفر تا صد عملیات به عهده طرف قرارداد می باشد و پس از اتمام قرارداد، آن را در اختیار کارفرما یا مصرف کننده و یا مالک قرار می دهد که مسئولیت نظارت بر پروژه مورد نظر را بر عهده دارد.

اشخاصی که وظیفه اجرای این نوع پروژه ها را دارند، در بیشتر مواقع شرکت ثبت می کنند زیرا اجرای این نوع از پروژه ها بدون وجود شخصیت حقوقی معتبر، تا حدودی غیر قابل اجرا می باشد.

چرا شرکت های EPC متقاضی رتبه بندی هستند؟
داوطلب شرکت در مناقصه ها و اخذ پروژه های دولتی می باشند.
رتبه بندی بیان کننده توان فنی و مالی و تجربه شرکت می باشد.
خواهان رتبه بندی شرکت EPC در اداره مالکیت صنعتی می باشند.
این شرکت­ ها در اولویت اخذ تسهیلات ارزی و ریالی جهت اجرای پروژه‌ های صنعتی و معدنی می باشند.
پرداخت تسهیلات به شرکت هایی که رتبه دارند، باعث رشد و توسعه بخش خصوصی می­ گردد.
اخذ رتبه EPC زمینه را برای توانمندی ساخت و ابداع در کشور محیا می سازد.
انواع شرکت رتبه بندی EPC:
به طور کلی شرکت های دارای رتبه EPC یا رتبه طرح و ساخت به دو نوع زیر تقسیم می شوند:

شرکت های دارای رتبه بندی طرح و ساخت و یا رتبه EPC صنعتی
شرکت های دارای رتبه بندی طرح و ساخت و یا رتبه EPC غیر صنعتی
تقسیم بندی تخصص ها در رتبه بندی شرکت EPC:
تخصص های رتبه بندی EPC شامل رشته ها و شاخه های زیر می شود:

رشته EPC ساختمان:
این رشته شامل تخصص های:

ساختمان های آموزشی، ورزشی، بهداشتی و درمانی
ساختمان های مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی
معماری داخلی
نو سازی و احیای بافت های فرسوده شهری
مقاوم سازی و پدافند غیر عامل ساختمان های موجود
رشته EPC آب:
این رشته شامل تخصص های:

سد سازی و سازه های آبی
شبکه های آبیاری و زه کشی
تاسیسات آب و فاضلاب
حفاظت و مهندسی رودخانه
تونل و سازه های زیر زمینی
مقاوم سازی
رشته EPC راه و ترابری:
این رشته شامل تخصص های:

راه سازی
پل و تونل سازی
حمل و نقل ریلی
فرودگاه سازی
بندر سازی
مقاوم سازی
رشته EPC کشاورزی:
این رشته شامل تخصص های:

کشاورزی، منابع طبیعی و دامپروری
شیلات و آبزیان
فضای سبز
آبیاری تحت فشار
رشته EPC آثار تاریخی و فرهنگی:
این رشته شامل تخصص های:

پژوهش های فرهنگی و تاریخی
مرمت و احیای بنا ها و بافت های تاریخی
معرفی
مقاوم سازی

شرایط صدور رتبه EPC:
رتبه EPC که به آن رتبه طرح و ساخت نیز می گویند، تنها به شرکت هایی اعطا می گردد که بتوانند تخصص و توان لازم را در زمینه های طراحی، مهندسی و اجرا را اثبات نمایند.

شرکت هایی که خواهان دریافت این رتبه هستند، بایستی ابتدا رتبه 1 و سپس 2 مشاور و پس از آن رتبه پیمانکاری را اخذ نمایند و سپس از آن برای دریافت رتبه EPC اقدام کنند.

شرکت ها پس از پشت سر گذاشتن این سه مرحله می توانند برای دریافت رتبه EPC با مهیا کردن شرایط زیر اقدام نمایند:

دریافت رتبه 1 و 2 مشاور
دریافت رتبه بندی پیمانکاری
این نوع شرکت ها باید موضوع فعالیت خود در شرکت را هم در قالب طراحی هم اجرا و هم مهندسی دیده باشند
چیدمان هئیت مدیره این شرکت ها لازم است بر اساس آئین نامه رتبه بندی مشاور، باشد
لازم است که هیئت مدیره شرکت در رتبه بندی پیمانکاری امتیاز کسب کنند. ضمن این که کارمندان و پرسنل آن شرکت نیز باید رتبه مشاور را کسب نموده باشند.
باید در نظر داشت که رتبه EPC به شرکت هایی اعطا می گردد که در موضوعات طراحی، مهندسی، اجرا و راه اندازی فعالیت داشته باشند.

نکته: مدت اعتبار این گواهینامه ها 4 سال می باشد.
مزایای رتبه EPC:
با توجه به مزایایی که این سیستم دارد، اما یکی از مشکلات موجود در ایران، عدم وجود پیمانکارانی است که بتوانند رتبه بندی EPC انجام دهند. این رتبه بندی دارای مزایای زیر می باشد:

تعداد کم شرکت هایی که در سه زمینه متفاوت مهندسی (E)، تدارکات (P) و اجرا (C) دارای تجربه کافی هستند.
سود این پروژه ها ارتباط مستقیمی با میزان توانایی و تجربه افراد دارد.
با صدور این نوع رتبه بندی، قابلیت ساخت و نو آوری ر داخل ایران افزایش می یابد.
عدم نیاز به کنترل کارفرما در این نوع سیستم ها باعث می شود که وقت کارفرما کمتر گرفته شود و بتواند به سایر موارد رسیدگی نماید.

ویژگی های اصلی رتبه طرح و ساخت یا EPC:
به کار گیری انواع تجهیزات و تکنیک ها با استفاده از برنامه زمان بندی مخصوص
عدم دخالت کارفرما در وظایف پیمانکار و ایجاد استقلال کاری برای آنها
ارتقای سرعت اجرای طرح ها و پروژه ها
الزام استفاده پیمانکاران از بهترین تجهیزات با کیفیت برای ارتقای سطح رتبه بندی و دریافت مطالبات از کارفرما
بالا بودن سرعت انجام کار به دلیل تعهد به اتمام کار در موعد مقرر
افزایش احترام و اعتماد کارفرما به پیمانکار، به دلیل تخصص بالای آنها
توافقات و نحوه پرداخت در این نوع پروژه ها دارای اهمیت زیادی می باشد و در مفاد قرارداد ذکر می گردند.
کارفرمایان می توانند قبل از شروع پروژه هر نقطه نظر و یا خواسته ای که دارند را بیان کنند تا در صورت توافق، در پروژه اجرا شود.
به دلیل طراحی تخصصی و اجرای اقتصادی، میزان هزینه ها برای کارفرما و پیمانکار به صرفه خواهد بود.