ثبت علامت تجاری

 

علامت تجاری به هر نوع نشانی گفته می شود که این امکان را برای افراد فراهم نماید که کالا ها و یا خدمات مربوط به اشخاص حقیقی یا حقوقی را تشخیص دهند.

ثبت علامت تجاری از جمله اقدامات مهمی است که قبل از ثبت شرکت باید نسبت به آن اقدام شود. این کار می تواند باعث تمایز کالا یا خدمات کسب و کار مورد نظر با سایر سازمان های مشابه شود.

مفهوم علامت تجاری:
با توجه به ماده 30 قانون علامت تجاری، نام تجاری به 3 نحو زیر تعریف می شود:

الف) علامت تجاری به هر نشان نمایانی اطلاق می شود که قادر باشد این امکان را برای غیر فراهم آورد تا كالا ها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم تشخیص دهند.

ب) علامت تجاری جمعی یعنی هر نشان نمایانی است كه تحت عنوان علامت تجاری جمعی در اظهارنامه ثبت معرفی شود و قادر باشد مبدا و یا هر گونه خصوصیات دیگر مانند كیفیت كالا یاخدمات اشخاص حقیقی و حقوقی را كه از این نشان تحت نظارت مالک علامت تجاری ثبت شده جمعی استفاده می‌ كنند، جداسازی نماید.

ج) نام تجاری به عنوانی اطلاق می شود كه شخص حقیقی یا حقوقی را مشخص نماید.

مزیت ثبت علامت تجاری:
ایجاد تمایز بین محصولات تولید شده با محصولات سایر رقبا
ضمانت تشخیص محصول توسط مشتریان
ابزاری برای بازاریابی و ایجاد شهرت
اجازه استفاده اشخاص ثالث از علامت های تجاری
منبع درآمد به وسیله حق امتیاز
رکن اصلی موافقت نامه برای اعطای نمایندگی
یک نوع دارایی ارزشمند برای کسب و کار
مشوق شرکت و کسب و کار برای حفظ یا بهبود کیفیت محصولات سرمایه گذاری
موثر در اخذ وام
حمایت از علائم تجاری و حقوق حاصل از آن:
در حال حاضر کسب و کار ها اهمیت استفاده از علائم تجاری را به خوبی درک می کنند و می دانند یکی از اصول مهم رقابت با سایر کسب و کار های مشابه، داشتن علامت تجاری موفق می باشد.

پس از انجام مراحل ثبت علامت تجاری، که بر اساس ضوابط و مقررات قانونی اقدام می شود، می توان از ارائه کالا های یکسان به وسیله سایر اشخاص که با علامت تجاری مشابه، کسب و کار دارند، جلوگیری نمود.

اگر علامت تجاری ثبت نگردد، شرکت های رقیب می توانند از همان علامت تجاری برای همان کالا و یا کالا های مشابه استفاده نمایند و این امر باعث می شود که سرمایه گذاری مورد نظر با ریسک و اتلاف هزینه رو به رو گردد.

همچنین واگذاری مجوز استفاده از علامت تجاری به شرکت های ثالث کار ساده ای می باشد که می تواند منبع درآمد برای شرکت محسوب گردد و یا با عقد یک قرارداد، یک نوع نمایندگی فروش به شمار رود.

مدت اعتبار قانونی علائم تجاری ثبت شده:
مدت زمان اعتبار علائم تجاری 10 سال از تاریخ ارائه اظهارنامه ثبت می باشد که این مدت می تواند با درخواست مالک برای دوره های متوالی 10 ساله و با پرداخت هزینه آن، تمدید شود. در این صورت در پایان دوره، یک بازه زمانی 6 ماهه برای پرداخت هزینه تمدید و پرداخت جریمه تاخیر در نظر گرفته شده است.
علائم تجاری قابل ثبت:
علامت های تجاری که قابلیت ثبت دارند می توانند برگرفته از هر کلمه، حرف، عدد، ترسیمات، عکس، شکل، رنگ، تصویر، برچسب یا ترکیب آنها که به منظور تشخیص کالا ها یا خدمات به کار گرفته می شود، علامت تجاری محسوب شوند. در بسیاری از کشور ها، شعار های تبلیغاتی نیز همانند علائم تجاری مهم هستند و مورد استفاده شخصی بسیاری از کسب و کار ها قرار می گیرند.

در بسیاری از کشور ها نیز این امکان فراهم شده است که کسب و کار ها بتوانند از شکل ها و علائم سه بعدی، صدا ها و یا حتی بو ها برای ثبت علامت تجاری خود استفاده نمایند هر چند که در بسیاری از کشور ها نیز برای ثبت علائم تجاری محدودیت هایی وجود دارد و تنها علائم قابل رویت اجازه ثبت دارند.

علامت های تجاری غیر قابل ثبت:
واژه های عامیانه: واژه هایی مانند «کابینت» و … نمی توانند برای ثبت علامت تجاری مورد استفاده قرار گیرند.
واژه های وصف کننده: واژه هایی که برای توصیف محصول به کار می روند مانند «شیرین»، «سریع» و… قابل ثبت نیستند.
علائم تجاری گمراه کننده: علائمی که در آن ماهیت، کیفیت یا مبدا جغرافیایی محصول به صورت گمراه کننده ای القا می شود.
خلاف هنجار: علائم و واژه هایی که خلاف هنجار های جامعه و اخلاق باشند نیز قابل ثبت نیستند.
پرچم ها و نشان های سلطنتی: علائم رسمی دولتی و نشان های کشور ها و سازمان های بین المللی نیز قابل ثبت نمی باشند.
همچنین بر اساس ماده 32 قانون در موارد زیر علامت تجاری قابل ثبت نیست:

علامت تجاری مورد نظر قادر به ایجاد تمایز میان كالا ها یا خدمات یک موسسه با كالا ها و خدمات موسسه دیگر نباشد.

علائم ثبت شده خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد.

مراكز تجاری یا عمومی را به خصوص درمورد مبدا جغرافیایی كالا ها یا خدمات یا خصوصیات آنها دچار سردرگمی کند.

عین یا تقلید نشان نظامی‌، پرچم‌، یا سایر نشان های مملكتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به كشور، سازمان های بین‌ المللی یا سازمان هایی كه تحت كنوانسیون های بین المللی تاسیس شد ‌اند بوده یا موارد ذکر شده یكی از اجزای آن علامت تجاری باشد، مگر آن كه مقام صلاحیت دار كشور مربوط یا سازمان مربوطه اجازه استفاده از آن صادر نماید.

عین یا به طرز گمراه كننده ای شبیه یا ترجمه یک علامت تجاری یا نام تجاری باشد كه برای همان كالا ها یا خدمات مشابه متعلق به موسسه دیگری در ایران معروف است‌.

عین یا شبیه آن قبلا برای خدمات دیگر ثبت و معروف شده باشد اما این امر به این شرط امکان پذیر است که ارتباطی میان استفاده از علامت تجاری و مالک علامت تجاری برقرار باشد و ثبت آن منافع مالک علامت تجاری قبلی را به خطر نیندازد.

مشابه علامت تجاری باشد كه پیش تر مالک دیگری اختصاص یافته است و یا تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان كالا و خدمات و یا برای كالا و خدماتی است كه از نظر ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود.

مدارک مورد نیاز برای تقاضای ثبت علامت تجاری:
اشخاص حقیقی: کپی شناسنامه و کپی کارت ملی
اشخاص حقوقی: آخرین روزنامه رسمی و روزنامه تاسیس و کپی شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضا
مدارک نماینده قانونی: در صورتی که تقاضا توسط نماینده قانونی (وکیل، دارنده یا دارندگان حق امضا برای اشخاص حقوقی و …) صورت گیرد مدارک آن ضمیمه شود.
نمونه گرافیکی یا کپی یا تصویر از علامت تجاری درخواستی حداکثر در ابعاد 6*6 سانتی متر
در صورت سه بعدی بودن علامت تجاری ارائه علامت تجاری به صورت نمونه گرافیکی یا تصویر دو بعدی به نحوی که از شش زاویه متفاوت تهیه و درمجموع یک نمونه واحد را تشکیل دهند.
ارائه مدارکی که بر فعالیت در رشته مربوط دلالت دارد مثلا جواز اعلامیه تاسیس از صنایع یا پروانه بهره برداری صنایع یا پروانه ساخت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی یا پروانه کسب و …
اعتراض به رد اظهارنامه علامت تجاری:
بر اساس ماده 37 قانون هر ذی ‌نفع این امکان را دارد که حداكثر تا 30 روز از تاریخ انتشار آگهی، اعتراض خود را مبنی بر عدم رعایت مفاد بند (الف‌) ماده (30) و ماده (32) این قانون به اداره مالكیت صنعتی ارائه دهد. در این صورت:

اداره مالكیت صنعتی رونوشت اعتراض نامه را به متقاضی ارائه نموده و بیست روز به او مهلت می‌دهد تا نظر خود را اعلام نماید. در صورتی که متقاضی همچنان بر درخواست خود اصرار داشت یادداشت متقابلی را به همراه استدلال مربوط به اداره ذکر شده می ‌فرستد. در غیر این ‌صورت اظهارنامه او مورد قبول واقع نخواهد شد.

در صورتی که متقاضی یادداشت متقابلی بفرستد، اداره مالكیت صنعتی رونوشت آن را دراختیار معترض قرار می دهد و ارزیابی نظرات طرفین و مواد این قانون تصمیم بر ثبت یا استرداد علامت تجاری می شود.

طبق ماده 124 و 125 آئین نامه اجرایی اشخاصی كه نسبت به تقاضای ثبت علامت تجاری معترض باشند باید در عرض مهلت 30 روز از تاریخ انتشار آگهی موضوع ماده 120 این آئین نامه اعتراض خود را در دو نسخه شامل عدم رعایت مفاد بندهای (الف) و (ب) ماده 30 و ماده 32 قانون به مرجع ثبت ارائه کند.

پس از ثبت اعتراض نامه، نسخه دوم آن با قید تاریخ و شماره وصول به اعتراض کننده پس داده می شود. اعتراض نامه می بایست به انضمام دلایل و مدارک استنادی و رسید پرداخت هزینه رسیدگی به اعتراض ارائه گردد.

تبصره 1– اگر اظهارنامه ارائه شده به هر دلیلی منتهی به ثبت علامت تجاری نشود مبالغ پرداختی از این بابت، پس داده نخواهد شد.

تبصره 2- در صورت رد اعتراض در كمیسیون، هزینه رسیدگی به اعتراض، قابل پس دادن نیست.

تبصره 3- چنان چه معترض مقیم ایران نباشد،‌ مهلت های ذکر شده در این ماده به میزان دو برابر بیشتر می شود.
اعتراض به رد اظهارنامه علامت تجاری:
بر اساس ماده 37 قانون هر ذی ‌نفع این امکان را دارد که حداكثر تا 30 روز از تاریخ انتشار آگهی، اعتراض خود را مبنی بر عدم رعایت مفاد بند (الف‌) ماده (30) و ماده (32) این قانون به اداره مالكیت صنعتی ارائه دهد. در این صورت:

اداره مالكیت صنعتی رونوشت اعتراض نامه را به متقاضی ارائه نموده و بیست روز به او مهلت می‌دهد تا نظر خود را اعلام نماید. در صورتی که متقاضی همچنان بر درخواست خود اصرار داشت یادداشت متقابلی را به همراه استدلال مربوط به اداره ذکر شده می ‌فرستد. در غیر این ‌صورت اظهارنامه او مورد قبول واقع نخواهد شد.

در صورتی که متقاضی یادداشت متقابلی بفرستد، اداره مالكیت صنعتی رونوشت آن را دراختیار معترض قرار می دهد و ارزیابی نظرات طرفین و مواد این قانون تصمیم بر ثبت یا استرداد علامت تجاری می شود.

طبق ماده 124 و 125 آئین نامه اجرایی اشخاصی كه نسبت به تقاضای ثبت علامت تجاری معترض باشند باید در عرض مهلت 30 روز از تاریخ انتشار آگهی موضوع ماده 120 این آئین نامه اعتراض خود را در دو نسخه شامل عدم رعایت مفاد بندهای (الف) و (ب) ماده 30 و ماده 32 قانون به مرجع ثبت ارائه کند.

پس از ثبت اعتراض نامه، نسخه دوم آن با قید تاریخ و شماره وصول به اعتراض کننده پس داده می شود. اعتراض نامه می بایست به انضمام دلایل و مدارک استنادی و رسید پرداخت هزینه رسیدگی به اعتراض ارائه گردد.

تبصره 1– اگر اظهارنامه ارائه شده به هر دلیلی منتهی به ثبت علامت تجاری نشود مبالغ پرداختی از این بابت، پس داده نخواهد شد.

تبصره 2- در صورت رد اعتراض در كمیسیون، هزینه رسیدگی به اعتراض، قابل پس دادن نیست.

تبصره 3- چنان چه معترض مقیم ایران نباشد،‌ مهلت های ذکر شده در این ماده به میزان دو برابر بیشتر می شود.